W przypadku eksportu towarów podatnik ma prawo do zastosowania stawki 0%. Stawka 0% dotyczy zarówno:
- eksportu bezpośredniego, czyli przypadku, gdy wywóz towarów poza granice UE jest dokonywany bezpośrednio przez dostawcę lub na jego rzecz. W tym przypadku dokumenty eksportowe są wystawione na eksportera;
- eksportu pośredniego, czyli gdy wywozu towaru poza granicę Unii Europejskiej dokonuje nabywca lub jest on dokonywany na jego rzecz.
Warto dodatkowo zwrócić uwagę, iż gdyby w przypadku np.: transakcji trójstronnych wywóz był dokonany przez i na rzecz osoby trzeciej wówczas w ogóle nie wystąpi eksport towarów, a dostawca będzie zobowiązany do zastosowania stawki krajowej.
Przykład
Załóżmy, iż polska firma A. sprzedała towar dla białoruskiej firmy B., a białoruska firma B. sprzedała towar dla firmy z C. z Kazachstanu. W związku z dostawą towar jest wywożony z Polski do Kazachstanu. Jeżeli wywóz poza UE jest dokonywany przez:
- polską firmę A. lub na jej rzecz – wówczas wystąpi tzw. eksport bezpośredni,
- białoruską firmę B lub na jej rzecz – wówczas wystąpi tzw. eksport pośredni,
- firmę C. z Kazachstanu lub na jej rzecz – w ogóle nie wystąpi eksport towarów, a polski dostawca A. będzie zobligowany do zastosowania krajowej stawki VAT.
W przypadku eksportu pośredniego warto pamiętać o stosowaniu w zgłoszeniach celnych kodu informacji dodatkowej „4PL06” wraz z następującym po nim numerem identyfikacji podatkowej podmiotu krajowego, który dokonał dostawy towarów, w wyniku której następuje eksport i numerem faktury dokumentującej tę dostawę. Zgodnie z „Instrukcji wypełniania zgłoszeń celnych” jest to jednoznaczne z wyrażeniem przez eksportera zgody na udostępnienie danych ze zgłoszenia temu podmiotowi krajowemu.
Zastosowanie w zgłoszeniu wywozowym w przypadku tzw. eksportu pośredniego (a więc gdy eksporterem jest podmiot zagraniczny) powyższego kodu umożliwia uzyskanie dokumentów celnych bezpośrednio przez podmiot krajowy. W przypadku braku tego kodu organy celne nie mają możliwości wydania dokumentów celnych bezpośrednio dla polskiego podatnika i podmiot ten musi uzyskać te dokumenty od swojego kontrahenta.