Stawka podatku VAT w przypadku eksportu towarów wynosi 0%.
Warunkiem koniecznym dla zastosowania stawki 0% w eksporcie jest posiadanie dokumentu potwierdzającego wywóz towaru poza terytorium UE.
Niezwykle istotny jest przy tym termin jego otrzymania przez podatnika. Ze względu na sposób postępowania podatnika możemy wyróżnić następujące przedziały czasowe otrzymania owego dokumentu:
- od dnia dokonania dostawy eksportowej do upływu terminu na złożenie deklaracji podatkowej za okres rozliczeniowy, w którym go dokonano,
- od upływu terminu na złożenie deklaracji podatkowej, o której mowa w punkcie a) do dnia upływu terminu na złożenie deklaracji za miesiąc następny,
- od upływu terminu na złożenie deklaracji za miesiąc następujący po miesiącu dokonania eksportu.
Jeżeli podatnik otrzyma właściwy dokument potwierdzający wywóz w terminie określonym w punkcie a), czyli przed upływem terminu na złożenie deklaracji za okres rozliczeniowy dokonania dostawy eksportowej to wówczas wykazuje on obrót z tego tytułu w ewidencji VAT w miesiącu dokonania owej czynności. Obrót ten (z zastosowaniem stawki 0%) wykazuje również w deklaracji składanej za okres rozliczeniowy dokonania dostawy eksportowej. Wynika to z art. 41 ust. 6 ustawy. Zgodnie z tym przepisem podatnik może zastosować stawkę 0% w eksporcie pod warunkiem, że przed upływem terminu na złożenie deklaracji podatkowej za dany okres rozliczeniowy otrzymał dokument potwierdzający wywóz towaru poza terytorium Unii Europejskiej.
Przykład 1
Firma nFart” będąca podatnikiem VAT w dniu 15 maja 2023 r. dokonała dostawy eksportowej towarów. Właściwy dokument potwierdzający wywóz towaru poza granice UE otrzymała ona w dniu 19 czerwca 2023 r. W dniu 25 czerwca złożyła deklarację VAT-7 za miesiąc maj 2019 r. W deklaracji tej powinna ona wykazać obrót z tytułu eksportu i zastosować stawkę 0%. W przypadku gdyby ów dokument potwierdzający wywóz wpłynął do
firmy dopiero w dniu 26 czerwca podatnik nie mógłby w składanej w dniu 25 czerwca 2019 r. deklaracji VAT-7 wykazać sprzedaży, eksportowej ze stawką 0%.
Nieco odmienne jest postępowanie podatnika w sytuacji, gdy otrzyma on dokument potwierdzający wywóz poza państwową granicę RP po upływie terminu na złożenie deklaracji za okres dokonania dostawy eksportowej, a przed upływem terminu na złożenie deklaracji VAT-7 za miesiąc następny. Zgodnie z art. 41 ust. 7 ustawy podatnik nie wykazuje wówczas sprzedaży eksportowej w ewidencji VAT za dany okres, lecz w okresie następnym, stosując oczywiście stawkę 0%. Analogicznie sprzedaż tę pomija on w deklaracji za okres dokonania eksportu, a wykazuje ją, stosując stawkę 0%, w deklaracji za okres następny. Możliwość pominięcia sprzedaży eksportowej jest jednak uzależniona od posiadania przez podatnika dokumentu celnego potwierdzającego procedurę wywozu.
Przykład 2
Mariusz W. będący podatnikiem VAT dnia 19 maja 2023 r. dokonał dostawy eksportowej towarów. Deklarację za miesiąc maj złożył on w dniu 5 czerwca 2023 r., a za miesiąc czerwiec – w dniu 18 lipca 2023 r. Dokument potwierdzający wywóz poza terytorium UE (IE 599) otrzymał natomiast w dniu 14 lipca 2023 r. Posiada on dokument celny potwierdzający procedurę wywozu (IE 529). Ponieważ dokument potwierdzający wywóz towaru poza granicę RP otrzymał on po upływie terminu na złożenie deklaracji za miesiąc maj (miesiąc dokonania eksportu) nie wykazuje on obrotu z tego tytułu ani w ewidencji, ani w deklaracji składanej za miesiąc maj. Obrót ten wykazuje w ewidencji i deklaracji za miesiąc czerwiec 2023 r., stosując oczywiście stawkę 0%, ponieważ otrzymał on dokument potwierdzający wywóz przed upływem terminu na złożenie deklaracji za ten miesiąc.
Ostatnim z wymienionych przypadków jest sytuacja, gdy podatnik otrzymuje dokument potwierdzający wywóz towaru poza UE po upływie terminu na złożenie deklaracji za miesiąc następujący po miesiącu dokonania dostawy eksportowej. W takiej sytuacji podatnik, podobnie jak w omówionym wyżej przypadku, pomija sprzedaż z tytułu eksportu w miesiącu jej dokonania. W miesiącu następnym wykazuje ją jednak zarówno w ewidencji, jak i deklaracji stosując, zgodnie z art. 41
ust. 7 ustawy, stawki właściwe dla sprzedaży tego towaru w kraju. Otrzymanie przez podatnika właściwego dokumentu w terminie późniejszym upoważnia go, zgodnie z art. 41 ust. 9 ustawy, do dokonania korekty podatku należnego w rozliczeniu za okres rozliczeniowy, w którym podatnik otrzymał ten dokument.
Przykład 3
Andrzej Kowalski będący podatnikiem VAT dnia 16 czerwca 2023 r. dokonał dostawy eksportowej towarów. Deklarację za miesiąc maj złożył on w dniu 21 lipca 2023r., za lipiec – w dniu 23 sierpnia 2023r. Dokument potwierdzający wywóz towaru poza granicę RP(IE-599) otrzymał dopiero w dniu 18 września 2023 r., posiada on jednak dokument potwierdzający objęcie towaru procedurą wywozu (IE 529). W takiej sytuacji podatnik pomija obrót z tytułu eksportu w ewidencji i deklaracji za miesiąc czerwiec. W ewidencji i deklaracji
za miesiąc lipiec obrót ten wykazuje stosując, wobec niego stawkę właściwą dla sprzedaży w kraju, np.: 23%. Po otrzymaniu dokumentu potwierdzającego wywóz poza terytorium UE, czyli w dniu 18 września 2023 r. podatnik może zastosować stawkę 0%. W tym w deklaracji składanej za wrzesień zmniejszy on obrót ze stawką 23% i wykaże obrót z tytułu eksportu towarów w stawce 0%. Nie ma natomiast konieczności korekty deklaracji składanej za lipiec 2023 r.
We wcześniejszych przykładach omówiliśmy sytuację, gdy podatnik nie posiada przed złożeniem pierwotnej deklaracji dokumentu celnego potwierdzającego wywóz (IE 599), a posiada dokumenty potwierdzające objęcie procedurą wywozy (IE 529). Zdarzają się jednak przypadki, gdy przed złożeniem deklaracji za miesiąc dokonania eksportu towarów podatnik nie posiada żadnego z tych dokumentów. Należy zwrócić uwagę, iż wówczas nie ma możliwości „przesunięcia” wykazania dostawy do kolejnego okresu rozliczeniowego. Wynika to wprost z art. 41 ust. 8 ustawy VAT. Konieczne jest wówczas wykazanie dostawy ze stawką krajową już w miesiącu dokonania dostawy eksportowej.