Kategoria: WDT

W przypadku wysyłki towarów poza granicę RP istotne znaczenie mają zasady ustalania miejsca opodatkowania dostawy towarów. Ich znaczenie dla klasyfikacji czynności przedstawimy na przykładzie.

 

Przykład 1 – Dostawa towarów

Załóżmy, iż w styczniu 2023 r. polska firma A. zarejestrowana jako podatnik VAT UE dokonała następujących dostaw towarów (we wszystkich przypadkach towar będzie przewożony z magazynu w Polsce do magazynu odbiorcy poza terytorium naszego kraju):

1) dostawy towarów bez montażu dla firmy niemieckiej będącej podatnikiem VAT-UE (podatnika obowiązanego do rozliczania nabycia wewnątrzwspólnotowego);

W tym przypadku po stronie firmy polskiej nastąpiła dostawa wewnątrzwspólnotowa. Jeżeli będą więc spełnione inne przewidzia­ne przepisami warunki (m.in. posiadanie dokumentów potwierdza­jących ów wywóz) firma polska będzie mogła zastosować stawkę 0%. Po stronie firmy niemieckiej nastąpi natomiast nabycie wewnątrzwspólnotowe towaru.

2) dostawy towarów bez montażu do podmiotu niezobowiązanego do rozliczenia nabycia wewnątrzwspólnotowego (np.: konsumenta):

a) dostawy dokonano na terytorium Niemiec, wartość sprzeda­ży dokonywanej w ramach wewnątrzwspólnotowej sprzedaży towarów na odległość (WSTO) przekro­czyła limit 10.000 euro lub w danej sytuacji podatnik nie może z tego limitu skorzystać;
W tej sytuacji miejscem opodatkowania owej czynności jest terytorium Niemiec. Osobą zobowiązaną do zapłaty podatku jest generalnie sprzedawca. A więc powinien on zarejestrować się jako podatnik VAT na terytorium Niemiec i tam rozliczyć VAT z tytułu tej sprzedaży. Ewentualnie może on uniknąć rejestracji na terenie Niemiec rozliczając WSTO w ramach tzw. systemu OSS. Nie wykazuje się natomiast VAT należnego z tego tytułu na terytorium RP. W składanej jednak w Polsce deklaracji VAT polski podatnik będzie mógł odliczyć VAT naliczony od zaku­pów dokonanych na terytorium naszego kraju i związanych z ową transakcją.

b) dostawy dokonano na terytorium Francji, wartość sprzeda­ży dokonywanej w ramach wewnątrzwspólnotowej sprzedaży towarów na odległość (WSTO) nie prze­kroczyła w danym roku, ani w roku poprzednim tzw. limitu WSTO i podatnik może z tego limitu skorzystać,

W tej sytuacji miejscem opodatkowania owej czynności jest terytorium RP. Podatnik powinien wykazać więc w deklaracji obrót ze stawką właściwą np.: 23%. Nabywca nie opodatkowuje w swoim kraju owego nabycia towarów.

3) dostawy towarów z montażem dla firmy niemieckiej;

W tym przypadku miejscem dostawy towarów jest miejsce, w którym towar jest montowany, a więc terytorium Niemiec. Firma polska powinna więc zarejestrować się na terytorium Niemiec i rozliczyć tam VAT. Limit sprzedaży wysyłkowej nie ma w tym przypadku zastosowania.

4) dostawy towarów bez montażu poza granice UE.

W tym przypadku miejscem opodatkowania jest miejsce, w któ­rym znajduje się towar w momencie dostawy, a więc terytorium RP. Przy spełnieniu odpowiednich warunków (m.in. posiadanie SAD), czynność ta, jako eksport towarów, jest opodatkowana stawką 0%.

Warto również pamiętać, iż nieco inne zasady przewidziane są w przypadku dostawy wyrobów akcyzowych.

 

Przykład 2

Firma A. z poprzedniego przykładu dokonała sprzedaży wysył­kowej
na terytorium Austrii wyrobów akcyzowych (np.: wyrobów tytoniowych).
W tym przypadku bez względu na to, czy przekroczono limit sprzedaży wysyłkowej, czy też nie dostawa owa podlega opodatkowaniu w kraju przeznaczenia.

 

Odmienne zasady dotyczą również dostawy nowych środków transportu.

U podatnika w przypadku wysyłki towaru za granicę może wystąpić:

 

a) eksport towarów;

Eksport towarów jest objęty stawką 0%. Eksportem towarów jest jedynie wywóz towarów poza terytorium UE, a więc np.: do Rosji. Odmienne zasady obowiązują natomiast w przypadku wywozu do krajów UE np.: Niemiec.

 

Przykład 1

Firma A. w dniu 8 stycznia 2023 r. dokonała sprzedaży towaru dla zagranicznego podmiotu i w związku z tą dostawą dokonała wywozu towarów do:

a) Rosji – w tym przypadku wystąpi eksport towarów,

b) Niemiec – w owej sytuacji będziemy mieli do czynienia z wewnątrzwspólnotową dostawą towarów.

W obu przypadkach będą obowiązywały inne zasady rozliczania.

 

Dwa kolejne punkty dotyczą wywozu towarów do krajów UE.

 

b) wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów (WNT);

Wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów również korzysta ze stawki 0%. W tym przypadku warunkami koniecznymi do zastosowania stawki 0% jest m.in. dokonanie dostawy na rzecz podatnika lub innego podmiotu, który zobowiązany jest do rozliczania podatku z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, a także posiadanie dokumentów potwierdzających wywóz poza terytorium RP do innego kraju UE. Podatnicy muszą dokonywać weryfi­kacji statusu swoich zagranicznych kontrahentów, aby mieć pewność co do możliwości zastosowania stawki 0% w kraju wysyłki. Warto jednak pamiętać, iż w przypadku wewnątrzwspólnotowej dostawy nowych środków transportu obowiązek rozliczenia VAT z tytułu nabycia wewnątrzwspólnotowego dotyczy nawet osób fizycznych, niebędących podatnikami. W tym więc przypadku, sprzedawca ma prawo do zastosowania stawki zerowej nawet, jeżeli nie otrzy­ma od nabywcy numeru identyfikacyjnego VAT.

 

c) wewnątrzwspólnotowa sprzedaż towarów na odległość (WSTO).

Występuje ona w przypadku, gdy dostawa towarów do innego państwa UE jest realizowana na rzecz podmiotów niezobowiązanych do zapłaty podatku z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów (np.: konsumentów). W omawianym przypadku zasady opodatkowania są uzależnione od faktu, czy łączna wartość wszystkich dostaw w ramach WSTO przekroczyła tzw. limitu dla WSTO. Limit ten liczony jest na podstawie łącznie całej sprzedaży w ramach WSTO do wszystkich krajów UE. Wynosi on rocznie 10.000 euro. Nie w każdym przypadku możliwe jest  jednak skorzystanie z niego.

I tak:

• jeżeli wartość WSTO nie przekroczy limitu 10.000 euro (i podatnik może z tego limitu skorzystać) wówczas miejscem opodatkowania jest kraj wysyłki, czyli dla polskich dostawców terytorium Polski. Zastosowanie ma w tym przypadku stawka właściwa dla danego towaru na terytorium kraju, a więc np.: 23%;

 

Przykład 2

Polski podatnik – firma A. dokonuje wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów na odległość (WSTO) do osoby fizycznej zamieszkałej we Francji. Załóżmy, iż u danego podatnika łączna wartość sprzedaży w ramach WSTO do wszystkich krajów UE  nie przekroczyła ani w roku po­przednim, ani w roku bieżącym wspomnianego limitu 10.000 euro.
W opisanym przypadku owa transakcja będzie opodatkowana w Polsce według stawek podatku obowiązujących dla danego towaru w naszym kraju. Tak więc, w istocie czynność ta będzie opodatkowana tak samo, jak transakcje dokonywane w Polsce.

 

• jeżeli wartość wewnątrzwspólnotowej sprzedaży towarów na odległość przekroczyła limit 10.000 euro wówczas miejscem opodat­kowania jest kraj, w którym towary znalazły się w momencie    zakończenia lub wysyłki towarów. W tym przypadku czynność ta nie będzie pod­legała opodatkowaniu w Polsce.

 

Przykład 3

Wartość wewnątrzwspólnotowej sprzedaży towarów na odległość przekroczyła u podatnika 10.000 euro. W tym przypadku omawiane transakcje z przykładu 2 będą podlegały opodatkowaniu we Francji według francuskiej stawki VAT. Firma A. będzie więc zobowiązana do rejestracji jako podatnik VAT we Francji lub do rozliczenia tej dostawy w ramach tzw. systemu OSS. Osobą obowiązaną do zapłaty podatku VAT jest bowiem polski dostawca. Transakcja ta nie podlega natomiast opodatkowa­niu na terytorium RP. Podatnik będzie miał jednak prawo do odliczenia VAT zapłaconego na terytorium RP.

 

Dokonując rozróżnienia pomiędzy wewnątrzwspólnotową dostawą towarów (WDT), a wewnątrzwspólnotową sprzedażą towarów na odległość szczególną uwagę należy więc zwrócić na status kontrahenta.

 

            Przykład 4

            Polska firma A. sprzedała towar i wysłała go z Polski do Niemiec. Załóżmy, iż nabywcą jest:

1. niemiecka firma B. zarejestrowana w Niemczech jako podatnik VAT UE – w tym przypadku polska firma powinna rozpoznać wewnątrzwspólnotową dostawę towarów (WDT),
2. Hans Z. dokonujący zakupu na cele prywatne – polska firma powinna w tej sytuacji rozpoznać wewnątrzwspólnotową sprzedaż towarów na odległość (WSTO).

 

Szerzej na temat rozróżnienia WDT i WSTO, zwłaszcza w przypadku sprzedaży dla podmiotów gospodarczych niezarejestrowanych jako podatnik VAT UE napiszemy w jednym z kolejnych wpisów na blogu